Eens in staat om weinig kwaad te doen, is de wagentrein van Gene Roddenberry naar de kosmos niet langer een zekere gok. De nieuwste film in de langlopende saga, Star Trek Beyond, was een plezierig avontuur, maar slaagde er niet in om het (sorry) publiek aan de kassa op een belangrijke manier te betrekken. Bovendien is het meer dan 10 jaar geleden dat de laatste tv-serie, Enterprise, vrij zonder pardon eindigde. Het nieuwste aanbod voor een klein scherm, Star Trek: Discovery, heeft een aantal creatieve shake-ups ondergaan, wat leidde tot het aftreden van showrunner-extraordinaire Bryan Fuller (Hannibal) en een vertraging in de première van de show - oorspronkelijk gepland voor debuut in januari 2017., samen met een lauwe reactie van de fans, hebben de zaden van onzekerheid over de toekomst van de Trek gezaaid.
Tegelijkertijd, met een vierde Kelvin Timeline-film die langzaam vorm krijgt en de CBS All Access-streamingserie eindelijk in productie is, zal de langlevende saga eindelijk zijn reis voortzetten. Star Trek: Discovery brengt veel verwachtingen met zich mee, naast een terugkeer naar een klassieke periode en een vleugje experimenteren. Tot dusver hebben veranderingen in formaat, stijl en productie bijna evenveel bezorgdheid als opwinding opgeleverd. Om vooruit te komen en zijn eigen sci-fi-standaarden te ontwikkelen, moet de binnenkort te streamen Star Trek een hernieuwd gevoel van verwondering brengen en zijn eigen grenzen verleggen, terwijl hij (en wordt omarmd door) hardcore fans.
Het begin is altijd rotsachtig
Star Trek-toegewijden zijn een wispelturig stel - net als elke groep superfans. Ze komen met een reeks verwachtingen die zijn gebaseerd op een franchise die 50 jaar beslaat op meerdere media, en verwachten superslimme scripts, sterke karakters, aangrijpend interpersoonlijk drama en opwindende exploits. Tot nu toe is Star Trek gezegend met een getalenteerde pool van acteurs zoals William Shatner, Nichelle Nichols, Kate Mulgrew, Brent Spiner en Avery Brooks, evenals getalenteerde scenarioschrijvers zoals DC Fontana, Michael Piller, Ronald D. Moore en Jeri. Taylor, onder anderen.
Ondanks dit en het inherente futurisme van het pand, wordt verandering vaak met cynisme beantwoord. Veel afvalligen van de klassieke Trek waren niet dol op het idee van een nieuwe man (laat staan een kale) in de stoel van kapitein Kirk, een Klingon die de bemanning vervoegde, en vooral een frisse blik voor de Enterprise. Star Trek: The Next Generation worstelde zelf met de concepten uit het verleden en kwam amper van de grond na twee rotsachtige seizoenen vol oubollige effecten, afleveringen van monster-van-de-week, en een cast van antagonisten soms meer goed afgerond dan zijn helden. Na het vinden van de balans, legde The Next Generation een basis die de hoeksteen zou worden van nog drie shows - elk met iets andere scenario's met de bestaande bouwmaterialen.
De formule - grofweg een deel The Original Series, twee delen Next Generation, een snufje langwerpige verhaallijn en een vleugje nieuwe aliens voor afwisseling - zou echter niet voor altijd magie maken. Tegen de tijd dat de Enterprise de sterren bereikte, was het allang oud geworden. Kapitein Archer en zijn bemanning erfden hetzelfde episodische-seriële formaat dat met goed resultaat werd gebruikt door zijn voorlopers, maar merkten ook dat ze waren georganiseerd in verschillende langere verhaallijnen, net als Deep Space Nine en zijn Dominion War. Sommige werkten, andere niet, maar over het algemeen worstelde de vijfde iteratie om zijn identiteit in het Trek-rijk te vinden en kwam het nooit voorbij vier seizoenen - iets dat de schrijvers van Discovery nodig hebben (en waarschijnlijk) grondig hebben geanalyseerd.
Ontdekking gedeconstrueerd is niet zo eng
De kernelementen van Star Trek: Discovery zijn niet echt zo ver weg van die van zijn voorgangers: een nieuw schip (met een teleurstellende ontvangst), een vrouwelijke (niet-kapitein) hoofdrolspeler, een homo bemanningslid, een nieuw buitenaards personage, een pre-Star Trek: The Original Series-setting, en (natuurlijk) Klingons. Als we dieper graven, zijn er meer significante veranderingen in de werken, zoals een lange verhaallijn die het hele seizoen van 13 afleveringen beslaat, een scherpere en meer volwassen vorm en een overgang van netwerk-tv naar een pay-per-view streaming-indeling.
Wat het ontwerp van ruimteschepen betreft, geeft elke nieuwe show zijn eigen draai aan ruimtevaart. De eerder genoemde Enterprise-D kreeg veel luchtafweer toen het veranderde van de beproefde Enterprise-look. Als de geschiedenis van Trek een indicatie is, zullen fans zich uiteindelijk aanpassen aan elk ontwerp, zolang het wordt ondersteund door een kwaliteitsploeg en epische avonturen. Desalniettemin werd de USS Discovery veel bespot na de onthulling op de San Diego Comic-Con van vorig jaar. Hopelijk zullen de nee-zeggers, naarmate de tijd verstrijkt, op zijn minst met tegenzin de relatief ongebruikelijke specificaties accepteren.
Wat bemanningswisselingen betreft, had Voyager al een vrouwelijke kapitein, dus het instellen van The Walking Dead's Sonequa Martin-Gren als luitenant-commandant zou niet zo'n groot probleem moeten zijn. De echte vraag is: hoe zullen de formaatwijzigingen de dynamiek beïnvloeden? Zal het bekijken van de gebeurtenissen door middel van een "nummer één" de zaken drastisch beïnvloeden? Tenzij de nieuwe focus een situatie creëert die lijkt op de aflevering van de volgende generatie "Lower Decks", waar bemanningsleden van mindere rang meer schermtijd hebben, zou het de dingen niet te veel moeten veranderen. Het verkennen van alternatieve perspectieven zou het programma kunnen openen voor enkele intrigerende vertelmogelijkheden. Ook heeft de filmfranchise met alternatieve tijdlijn Hikaru Sulu al tot een homoseksueel personage gemaakt, dus de seksualiteit van luitenant Stamets (Anthony Rapp) is niet al te radicale toevoeging.
Star Trek: Discovery zal ook niet de eerste show zijn die zijn tenen in pre-Original Series-wateren dompelt. Enterprise slaagde erin een over het algemeen opwindende wereld te creëren door te beginnen met, uit te spelen en te werken volgens bestaande kennis, hoewel sommigen het ervan beschuldigden te veel vrijheden te nemen met de tijdlijn (zoals het opnemen van de Borg). De nieuwste saga speelt zich tien jaar voor de vijfjarige missie van Kirk en zijn bemanning af en zal de huidige continuïteit moeten aanpakken en tegelijkertijd nieuwe facetten uit het tijdperk moeten verkennen.
Als de concepten van Fuller na zijn semi-vertrek nog steeds van toepassing zijn, heeft de show al een bedoelde toon in gedachten. Eerder plaagde hij een “toetssteen” voor de serie in de spannende, Federatie-Romulan touwtrekken-aflevering, “Balance of Terror”, wat een stevige dosis klassieke inter-imperium-intriges impliceert. Eerdere speculaties over de Koude Oorlog van de Federatie en Klingon suggereren ook een grotere connectie met de diplomatieke en spionageaspecten van het tijdperk, wat een terugkeer impliceert naar het onstuimige tarief (dat is Star Trek-goud) en enkele moordende ruimtegevechten.
Eén seizoen tegelijk nemen?
Star Trek: Discovery wordt zwaar geserialiseerd in het Netflix-tijdperk. Zowel Enterprise als Deep Space Nine speelden met het idee en verweven standalone afleveringen met langere verhaallijnen, zoals het debacle van de Temporal Cold War. Het creëren van een verhaallijn die volledig wordt aangedreven door de eindresultaten, zal resulteren in een ander perspectief en zou de personages in staat moeten stellen zich op een naturalistische manier te ontwikkelen. De lange plots zullen de scenarioschrijvers ook de ruimte geven om federatie-dogma's te onderzoeken, evenals de relaties met zijn klassieke bondgenoten en vijanden in meer detail, en om eventuele nieuwe aliens die ze tegenkomen uit te werken.
Het post-postmoderne formaat zou Discovery er ook toe moeten drijven om buiten de archetypische "deugdzame" aard van Starfleet te treden - ergens waren eerdere series zoals Deep Space 9 en Enterprise nog maar net begonnen. Onsterfelijk optimisme zou een kenmerk van Trek moeten blijven, maar de moraal van dag en nacht uit het verleden is te passé om op terug te vallen (vooral als de schrijvers het blikje wormen van sectie 31 verder kunnen openen). Zolang de nieuwste show een kern van intellectuele nieuwsgierigheid behoudt, zou het toevoegen van een grijzer component het eigentijdse gevoel alleen maar moeten versterken.
Hoewel een onderling verbonden verhaallijn de schrijvers van Discovery dieper in hun personages laat graven, beperkt het hen ook op andere manieren, waardoor het script wordt gedwongen zich te houden aan een algemene narratieve structuur. MacGuffins en bungelende subplots die niet geschikt zijn voor de plot, zullen vreemd en afleidend overkomen - net zoals eenmalige afleveringen van series met series zoals The Walking Dead of Supernatural als opvulling kunnen overkomen. Het creëren van een echt 'roman' (in plaats van een tele-novelle) Trek is misschien wel precies de richtingsverschuiving die fans nodig hebben om de complexiteit en dubbelzinnigheden van de 21e en 23e eeuw bij te houden.
Een trektocht voor volwassenen?
Door het nieuwste Star Trek-programma te hosten in een streamingdienstformaat, kan Discovery de toekomst ook in meer gewaagde termen verkennen. Natuurlijk, voor een paar afleveringen kan ouderlijke censuur nodig zijn, maar behalve natuurlijk taal en naaktheid, heeft Trek altijd facetten van menselijke seksualiteit onderzocht. Scherpere inhoud zou nieuwe complexiteitslagen aan de franchise kunnen toevoegen, iets wat eerdere uitstapjes die moesten voldoen aan netwerknormen en -praktijken belemmerde.
Het uitzenden van de nieuwste serie op CBS All Access kan sommige fans vervreemden en het aantal kijkers beperken tot degenen die een besteedbaar inkomen hebben voor weer een andere streamingdienst. Tegelijkertijd is het Star Trek. Op de een of andere manier vindt het een audienc. Plus, met een korter seizoen van 13 afleveringen, kan Discovery door het hosten van de show op een betaalde service zijn (naar verluidt $ 4-6 miljoen per aflevering) budget shunt naar vitale gebieden, waaronder schepselontwerp, schip- en ruimte-effecten, en (hopelijk) praktisch Effecten.
Streaming Trek laat CBS ook spelen met de show zonder een grote toezegging van het netwerk af te dwingen. Als de show het goed genoeg doet om een groter publiek te garanderen, kunnen ze Discovery zeker op tv-uitzendingen of een kabelmaatschappij stoten of de Next Generation-methode gebruiken en in syndicatie zetten. Als de show slecht wordt ontvangen of geen publiek kan vinden, kunnen ze deze in de wacht zetten om opnieuw in te richten of de kosten in evenwicht te brengen door het als een spektakel te houden tot ze break-even draaien.
Nogmaals dapper gaan
De echte ironie van Star Trek en zijn vooruitstrevende oorsprong - inclusief inspirerende technologie zoals mobiele telefoons en touchscreens - is dat de franchise nu het water betreedt in een toekomst die het heeft helpen creëren. Elk schip is verwrongen door een redelijk beproefde reeks televisie- en filmtropen, waarvan er vele ook hebben bijgedragen. Hoewel de melkweg nog lang niet op avontuur is aangeboord, heeft het pand een eigen koerscorrectie nodig. Star Trek: Discovery moet moedig zijn eigen vooroordelen overstijgen om een serieuze impact te hebben.
Toegegeven, de nieuwste onderneming kan veel leren van de mislukkingen en successen van Enterprise, evenals de vernieuwde Kelvin Timeline-functies. Terugkeren naar het verleden is een oprechte zorg, omdat het de show beperkt tot een gevestigde continuïteit die, hoewel nog enigszins onbenut (althans tussen Enterprise en The Original Series), ook in de schaduw van zijn voorgangers verblijft. Het biedt echter ook volop mogelijkheden voor geweldige fanservice en zou zich kunnen verdiepen in een aantal werkelijk fascinerende historische gebieden, waaronder de geruchten dat er verband is met de Koude Oorlog van de Federatie-Klingon en andere beroemde incidenten in het legendarische verleden van saga.
Hoewel post-Star Trek: Nemesis het echte onontdekte land is, heeft het verleden van de toekomst in de tijd veel bewegingsruimte en talloze avonturen om uit te pakken. Als het nieuwste aanbod aan zijn eigen conventies kan ontsnappen of ze kan ondermijnen, zal het de verhalen van Star Trek de 21e eeuw binnenbrengen en een nieuwe toekomst scheppen voor de langlopende franchise. Het is volkomen acceptabel dat Discovery de warp-nacelle opnieuw uitvindt, zoals The Force Awakens deed voor Star Wars, om een jonger publiek aan te trekken en oudere te boeien - zolang het hart van de nieuwe serie trouw blijft aan de kernelementen van de franchise.
Star Trek: Discovery zal ook moeten excelleren als het gaat om het wagen in de onontgonnen rijken van de kosmos (in ieder geval periodespecifiek) en om de diepten van de 23e-eeuwse gebieden te doorgronden. Het moet aannames over Starfleet, de Klingons, de Romulans en andere klassieke tegenstanders - evenals die van oude toegewijden - betwisten om zijn claim als een echt nieuwe inzending in de historische franchise te verdedigen. Met een bemanning van ervaren schrijvers en dromers die de valkuilen en voordelen van het genre begrijpen, evenals een groep getalenteerde acteurs, heeft de USS Discovery het potentieel om naar nieuwe grenzen te vliegen en fans jong en oud nieuw leven in te blazen.
Net als de maan die schrijvers inspireerde om voor het eerst over raketten te dromen, zal Star Trek in populariteit toenemen en afnemen, maar het is onwaarschijnlijk dat het volledig aan het publieke oog verdwijnt. In deze ijle fase is het echter vooral van vitaal belang voor toegewijden om hun steun te verlenen aan nieuwe inspanningen, hoe verleidelijk het ook is om ze met cynisme van de hand te wijzen. Maar getemperd door gezonde scepsis, opbouwende kritiek en een flinke dosis Federatie-optimisme, zal Starfleet zijn glorieuze missie door de kosmos voor onbepaalde tijd voortzetten.